En Tehlikeli Yiyecekler

Okuma Süresi : 6 dakika

İnsanoğlu olarak, dünya‘da bulunduğumuz süre zarfında hayatta kalmak adına çeşit çeşit gıdayı çiğ ciğ yedik. Sonra bugün bilemediğimiz bir aşamada ateşi keşfedip, yiyeceklerimizi pişirmeye başladık ve farkında olmadan pişirme ile yiyeceklerimizin çeşitli kimyasal tepkimeler geçirerek lezzetlenmelerini sağladık. Ama yediklerimiz bizlere yetmedi, arayışımız bitmedi ve bazen meraktan bazen de yokluktan çeşit çeşit şeyin tadına baktık. İnsanlığın geçirdiği bu yeme tarihinde, geçirdiğimiz her bir günün içinde yemeklerle ilgili birçok karar alıp, kimi zaman hafif hasarla kimi zaman da çeşitli kayıplarla neleri yiyebileceğimizi veya yemememiz gerektiğini öğrendik. İşte bu yemememiz veya yerken oldukça dikkat etmemiz gereken, en tehlikeli yiyecekler hangileridir gelin bir bakalım.

Ake, Jamayika

Jamayika’da oldukça sevilen ake¹ meyvesi sadece tamamen olgunlaşmışsa yenebiliyor. Yeteri kadar olgunlaşmamış olanları, özellikle sarı renkli olanlar, tüketildiği takdirde, içeriğindeki yüksek miktarda hipoglisin A² kusmaya, hipoglisemiye³ hatta ölüme neden olmaktadır. Meyvesinin etli kısmı dışında ake meyvesinin çekirdeği de her zaman zehirlidir.

Amanita Phalloides, Avrupa

Amanitaceae ailesinden olan Amanite phalloides mantarı dünyadaki en zehirli mantar olarak bilinmektedir. Türkiye’de köygöçüren, evcikkıran ve ölüm meleği gibi adlarla da bilinen bu mantar adından da anlaşılabileceği gibi topluca bir çok kişinin ölümüne neden olmuş ve olan oldukça tehlikeli bir mantardır. Hatta mantar konusunda önde gelen isimlerden Jilber Barutçuyan Türkiye’deki mantar zehirlenmesine bağlı ölümlerin %90’ının bu mantardan kaynaklandığını söylemektedir⁴

İçeriğindeki amanotoksinlerden alfa amanitin ve phalloidin maddeleri nedeniyle oldukça tehlikeli olan bu mantardan çok uzak durmakta yarar vardır.

Balon Balığı, Japonya

Bir diğer adı kirpi balığı olan ve Japonca fugu denilen balon balığı, dünyadaki en zehirli yiyeceklerdendir. Japon mutfağının özel bir lezzeti olarak bilinen balon balığının içerdiği tetrodotoksin adlı nörotoksin, siyanürden 1.200 kat daha ölümcüldür. Bir balon balığında bulunan zehir, 30 yetişkini öldürebilecek kadardır ve bu zehrin bilinen bir panzehiri de bulunmamaktadır⁵.

Görsel, CNN

Japon estetik anlayışı ile oldukça görsel bir şekilde hazırlanan balon balığı zehirlenildiği takdirde, kişi biraz(!) sıkıntı bir süreç geçiriyor. İlk önce ağzı uyuşturan, felç ile devam eden ve en sonunda ölüm ile sonuçlanan süreçte, zehirlenen kişinin son ana kadar bilincinin kaldığı söylenmektedir. Japonya resmi makamlarınca, 2000 yılından bu yana balon balığı yiyen 23 kişinin öldüğü açıklanmıştır⁶. Bu da resmi verilere göre, balon balığını en tehlikeli yiyecekler arasında öne çıkarıyor.

Casu Marzu, Sicilya, İtalya

Görsel, The Culture Trip

Casu Marzu, İtalya’da Sardunya Adası’nda yapılan ilginç bir peynirdir. Koyun sütünden yapılan peynir, canlı peynir sineği larvaları tarafından fermente edilmekte, hatta kısmen çürütmektedir.

Peynirin içinde bulunan larvalar, rahatsız edildiğinde 15 santimetreye kadar sıçrayabilmektedir. Bu nedenle larvaların sıçramaması için peyniri ekmek arası yemek tercih edenler de bulunmaktadır. Evet doğru anladınız, casu marzuyu içerdiği larvaları ayırarak yiyenler olduğu kadar, larvaları havasız bırakarak öldükten sonra yiyenler ve hatta larvalarla birlikte yiyenler de bulunmaktadır.

İşin tehlikeli kısmı ise daha rahatsız edici. Casu marzu, larvalar canlı bir şekilde tüketildiği takdirde, sindirilene kadar, larvaların sindirim sisteminde delikler açması olasılığı mevcuttur.

Hakarl, İzlanda

Görsel, Austria Forum

İzlanda’nın ulusal yemeği olarak geçen ve hakarl⁷ Grönland köpekbalığı’ndan hazırlanan bir yiyecektir. Coğrafi şartların zor ve besin kaynaklarının kıstılı olduğu bir coğrafya olan İzlanda’da tüketilen bu Grönland köpek balığının eti yüksek ürik asit içeriği ve trimetilamin oksit nedeniyle insanlar için zehirlidir.

Buna çözüm bulmak için önce toprağa gömülen köpek balığı, 2 ila 3 aylık sürede kendi vücut sıvılarında fermente olması sağlanır, daha sonra da 4 ila 5 ay boyunca kurutulur ve hazır hale gelir.

Düzgün yapılmazsa yüksek ürik asit içeriği ve trimetilamin oksit nedeniyle zehirlenmeye neden olabilecek hakarl, düzgün bir şekilde yapıldığında da tadı nedeniyle yenilmesi oldukça zor bir yiyecektir. Öyle ki, hakarlı tadan Anthony Bourdain “bu yediğim en kötü, en iğrenç ve en korkunç şey” demiş, bir başka ünlü şef olan Gordon Ramsay ise ağzına attığı hakarl parçasını yutamamıştı bile.

Manyok, Güney Amerika

Görsel Britannica

Cassava ve yuca gibi başka adları da olan manyok, Güney Amerika’ya özgür bir çalı bitkisidir. Dünyanın kuraklığa en dayanıklı bitkilerinden birisi⁸ olan manyokun kalın köklerinden besin kaynağı olarak faydalanılmaktadır. İçerdiği faydalı kimyasal bileşikler ve bol nişasta nedeniyle tüketilen manyok, sinayojen glikozit denilen ve çiğ olarak yenildiğinde bünyede sinayüre dönüşen bir zehirli madde içermektedir. Bu nedenle manyok iyice ve düzgün bir şekilde pişirilmezse, siyanür zehirlenmesi, felç, organ hasarı ve ölüm gibi tehlikeler söz konusu olabilir⁹.

Meksika Fasülyesi, Meksika

Kızıl kahverengi renge sahip olan ve ülkemizde de yeni yeni tüketilmeye başlanan Meksika fasülyesi, çok alalade bir gıda gibi gözükse de, çiğ olarak yenildiğinde veya yetersiz pişirildiğinde kusma, bulantı ve ishal gibi etkilere neden olabilmektedir. Zira Meksika fasülyesi yüksek dozlarda zehir etkisi olan fitohemaglutinin¹⁰ maddesi içermektedir.

Bu gibi bir durumla karşılaşmamak adına Meksika fasülyeleri en az 30 dakika kaynatılmalıdır.

Sannakji, Kore

Sannakji Kore’de meşhur olan, hala kıvrılmakta olan çiğ ahtapot ile hazırlanan bir yemektir. Suşi şefi ahtapotu öldürür öldürmez servis edilen sannakjinin tehlikesi, sinirsel etkinin devam etmesi nedeniyle kıvrılmaya devam eden ahtapot bacağının boğazına yapışmasıdır. Bu tehlikenin gerçekleşmesi nedeniyle her yıl yaklaşık 6 kişinin hayatını kaybettiği bilinmektedir¹¹.

Peki Siz Ne Yapardınız?

Bilinen en tehlikeli yiyeceklerden size en ilginç gelen lezzet hangisi? Herhangi birini denediniz mi? Bu en tehlikeli yiyecekler arasından bir tanesini denemek zorunda kalsaydınız (ama Meksika fasülyesi dışında) hangisi denerdiniz?

Yazı Notları
İlk Yayım Tarihi, 11/03/2020
Boosted Uygulaması Ölçümüne Göre,
Çalışılan Gün, 4 gün
Çalışma Süresi, 5 saat 52 dakika