Siz de birçok lezzetsever gibi, “Kopi Luwak nedir?” diyor olabilir, hatta bu adı ilk kez duyuyor olabilirsiniz. Her ne kadar Kopi Luwak kahvesinin adı tam bilinmese de, varlığı birçok kahveseverce bilinir. Zira Kopi Luwak, insanoğlunun en sevdiği içeceklerden birisi olan kahvenin yüzlerce dolarlık bir fiyatın olan bir türüdür. Bu kahvenin ilgi çekmesinin ve böylesine yüksek bir fiyata sahip olmasının nedeni ise, kahvenin kahve meyvesini yiyen misk kedisinin dışkısından elde ediliyor olmasıdır.
Endonezya’ya Kahve’nin Gelişi ve Kopi Luwak’ın “Çıkışı”
Dünyadaki en ilginç kahvelerden birisi olan ve kahve kültürü açısından ilginç bir hikayesi bulunan kopi luwak’ı ortaya çıkaran süreç, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras unvanını kazanmış olan Türk Kahvesi veya Arap Kahvesine kıyasla oldukça yenidir. Kopi luwak kahvesinin çıkışı, sömürgecilik rüzgarlarının dünyayı kavurduğu ve Endonezya’nın Hollanda’nın sömürgesi olduğu döneme denk gelmektedir. Sömürgecilik çağının önde gelen devletlerinden birisi olan Hollanda, kahve üretimi yaptıkları sömürgelerinden getirdikleri kahve bitkilerini, kahve tarımına uygun olduğunu düşündükleri Endonezya’ya getirerek dikmiş ve kahve üretimini arttırmaya çalışmıştır.
Endonezya bölgesinde yaşayan, luwak ya da musang denilen misk kedisi de, bölgenin florasına sonradan dahil olan ve Hollandalılarca getirilen kahve ağacının meyveleri ile beslenmeye başlamıştır. Kahve meyvelerinin misk kedisinin beslenmesine dahil olmuş olsa da, misk kedileri kahvenin sadece meyve kısımlarını sindirebilmiştir. Sindirilemeyen kahve çekirdekleri ise geçirdikleri kısa yolculuk sonucunda, doğaya dışkı olarak bırakılmaya başlamıştır.
Luwak (Paradoxurus Hermaphroditus)
Sömürgeci Hollandalılar, Endonezyalıların kendileri için kahve yetiştirmelerini ve çalıştıkları kahve çiftliklerinden kahve almasını yasaklamıştır. Bunun üzerine, Endonezyalılar da misk kedilerince doğal hayata “bırakılmış” kahve çekirdeklerini bulmuş ve değerlendirmiştir. Doğadan toplanan bu kahve çekirdekleri, temizlendikten sonra sıradan bir kahve gibi hazırlanmıştır. Böylece Kopi Luwak kahvesi ortaya çıkmış ve dünya kahve kültürüne ilginç bir kahve daha dahil olmuştur.
Misk kedisi kahve ağaçlarında bulunan iyi ve olgunlaşmış kahve meyvelerini seçmekte, meyveleri beslenmelerinin temel bir unsurundan ziyade “atıştırma” maksadıyla tüketmektedir. Bu “seçilmiş” kahve meyvelerinin çekirdekleri, Misk kedisinin bünyesinde tam olarak sindirilememekte ve canlının bünyesinde geçirdiği bir tür fermentasyon süreciyle farklılaşmaktadır. Maruz kaldıkları bu fermentasyon süreci nedeniyle çekirdeklerin daha aromatik ve lezzetli hale geldiği belirtilmektedir.
Doğada yaşayan bu hayvanların dışkılarını bulup, kahve çekirdiklerini toplamak oldukça zor olduğu için, doğal kopi luwak kahvesinin üretimi sınırlı ve maliyetlidir. Dünyadaki kahveler arasında en yüksek fiyata sahip olanlardan birisi olan ve az miktarda üretilen kopi luwak, tüm bu farklılığı nedeniyle büyük ilgi görmektedir.
Bir Şey Çok Değerli Olunca…
Bir ürüne karşı yüksek bir ilgi ve buna bağlı olarak yüksek bir fiyatlanma söz konusu ise, farklı yaklaşımların olması kaçınılmaz olmaktadır. Bu sözlerden de anlayabileceğiniz üzere, dünyada kopi luwak adı altında satılan kahvelerin bir çoğu, gerçek kopi luwak kahvesi değildir. Kopi luwak kahvesinin ticari değerinin getirdiği bir başka durum da, kopi luwak “çifliklerinin” kurulmasıdır.
Günümüzde hala doğada serbest bir şekilde yaşayan ve hayatta kalmak maksadı ile gerçekleştirdiği bir beslenme faaliyetiyle farkında olmadan kopi luwak kahvesini “üreten” misk kedileri vardır. Bununla birlikte, doğal ortamlarından uzakta ve doğalarına hiç de uygun olmayan koşullarda üretim çiftliklerinde yaşamaya ve kopi luwak üretmeye zorlanan misk kedileri de bulunmaktadır.
Bu anlamda kopi luwak üretiminin, dünyanın en pahalı kahveleri arasında yer alan Kara Fildişi Kahvesi (Black Ivory Coffee) ile kıyaslandığında daha insanlık dışı olduğunu söylemek çok da yanlış sayılmayacaktır. Bu nedenle doğal hayata ve onun korunmasına ilişkin hassasiyeti olan bireyler tarafından bu durum protesto edilmekte ve Kopi Luwak kahvesinin ticaretinin yasaklanması talep edilmektedir.
Bu Yazıyı Bir de Dinlemek İstemez miydiniz?
Yazar, Mide Mühendisi Seslendiren, Tolga Çiçek Müzik, Kevin MacLeod, Shades of Spring, https://filmmusic.io/
Yazı Notları İlk Yayım Tarihi, 5/12/2019 Son Güncellenme Tarihi, 12/12/2020 Boosted Uygulaması Ölçümü Çalışma Günü, 4 gün Çalışma Süresi, 2 saat 14 dakika
Çok ilginç bir bilgi ve detaylı bir çalışmanın ürünü. Teşekkür ederim. Ben filtre kahveyi çok çok sevmiyorum yine de bu kahveyi küçük bir yudumda olsa denemek isterdim.
Başarılar…
Benim de denemek için bir fırsatım olmadı ama içenler dehşet bir farkı olmadığını söylüyorlar. Bir de başka bir sorun, bu kahvenin yüksek fiyatlı olması nedeniyle son dönemlerde “üretim çiftliği” mantığı ile kafeslerde, vasat kalitede kahve çekirdekleri ile üretim yapılması. Bu nedenle adında “Kopi Luwak” geçse de, kalitesi düşük kahveler üretilmeye başlandı. Dolayısıyla daha az kaliteli ve daha ucuz Kopi Luwak’lar ortaya çıkmaya başladı.
Geçen gün bir seyyahın endonezyaya giderek kopi lupak kahvesi denediği bir video izledim. Kahve içmeyi seven seyyahın kahve hakkındaki yorumu diğer kahvelere göre çok fark olmadığı idi. Belki de o bölgede yetişen farklı bitkilerin sindirim esnasındaki etkisi ve sindirim asidinin etkisi ile kahve çekirdeği tadında hafif değişmeler olması bu farkı yaratmıştır. Bilemiyorum. Ancak o kadar çok para verip denemeye değmeyeceği kısmen görüldü. Tarihe bir not düşmek istedim Teşekkürler.
Çok büyük bir fark olmadığı genel kanı zaten. Bununla birlikte, yazıda da belirttiğim üzere, olta balığı ile çiftlik balığı arasındaki fark gibi, doğal kopi luwak ile çiftlik kopi luwak kahvesinin farklı olabileceğini de belirtmek isterim.
Dışkı mışkı bunlar bize ters 🙂 şaka bir yana filtre kahve alışkanlığı olan bir birey olsaydım denemek isterdim.
Açıkçası ben de denemek isterdim ama doğal temin edileneni. Onun fiyatı da -birazcık- uçuk. 😂
Yaaa nasıl ilginç bir şey ama bunu bile bile içmek ister miydim o kahveden bilemedim .
Bilmeden içip, daha sonra öğrenmek daha iyi olabilir aslında. 😄
Çok ilginç bir bilgi ve detaylı bir çalışmanın ürünü. Teşekkür ederim. Ben filtre kahveyi çok çok sevmiyorum yine de bu kahveyi küçük bir yudumda olsa denemek isterdim.
Başarılar…
Teşekkürler. Kahvenin çekirdekleri olduğu kadar, yapım yöntemleri de çok. Beğendiğiniz bir yöntem elbet bulunur.
Acaba nasıl bir tadı var? Merak ettim. Ama alamayız o kahveyi, para yetmez. 😄 Yine çok ilginç bilgiler. Teşekkür ederim 🙏 👏
Benim de denemek için bir fırsatım olmadı ama içenler dehşet bir farkı olmadığını söylüyorlar. Bir de başka bir sorun, bu kahvenin yüksek fiyatlı olması nedeniyle son dönemlerde “üretim çiftliği” mantığı ile kafeslerde, vasat kalitede kahve çekirdekleri ile üretim yapılması. Bu nedenle adında “Kopi Luwak” geçse de, kalitesi düşük kahveler üretilmeye başlandı. Dolayısıyla daha az kaliteli ve daha ucuz Kopi Luwak’lar ortaya çıkmaya başladı.
Geçen gün bir seyyahın endonezyaya giderek kopi lupak kahvesi denediği bir video izledim. Kahve içmeyi seven seyyahın kahve hakkındaki yorumu diğer kahvelere göre çok fark olmadığı idi. Belki de o bölgede yetişen farklı bitkilerin sindirim esnasındaki etkisi ve sindirim asidinin etkisi ile kahve çekirdeği tadında hafif değişmeler olması bu farkı yaratmıştır. Bilemiyorum. Ancak o kadar çok para verip denemeye değmeyeceği kısmen görüldü. Tarihe bir not düşmek istedim Teşekkürler.
Çok büyük bir fark olmadığı genel kanı zaten. Bununla birlikte, yazıda da belirttiğim üzere, olta balığı ile çiftlik balığı arasındaki fark gibi, doğal kopi luwak ile çiftlik kopi luwak kahvesinin farklı olabileceğini de belirtmek isterim.