Okuma Süresi : 4 dakika
19 Eylül 2019 tarihinde Ankara’da, Ankara Ticaret Odası tarafından, Congresium’da düzenlenen 2. Coğrafi İşaretli Ürünler Zirvesi ve Fuarı etkinliğine katılma fırsatı buldum. Geçmiş dönemlerde henüz ulusallaşmamış yöresel lezzetlerimizi ve yerel değerlerimizi tanıtan etkinliklere sık sık katılmıştım. Bu etkinliklerden Ankara’da, Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen Gaziantep Günleri, Hatay Günleri, Ege Günleri gibi etkinlikler ile tespit ve görüşlerimi Şehirlerin Günleri ve Düşündürdükleri adlı yazıda ayrıntısı ile belirtmiştim. Yerel değerlerimizi sunmaya ve “tanıtmaya” çalışan ve kısaca “güzel bir fikrin oldukça kötü icrası” şeklinde özetlenebilecek bu etkinliklerden, başarısız ve hayal kırıklıkları yaşatan organizasyonlara alışkın bir şikemperver olarak, oldukça düşük beklentiler ile girdim Congresium binasına…
Yoğunluk nedeniyle girişlerde yaşanan sıkıntılar ve gerginlikleri bir kenara bırakırsam, fuar alanına genel bir bakış attığımızda standların nitelikli olduğu izlenimi uyandı. Etkinliğe Ankara, Konya, Gaziantep, Şanlıurfa, Kastamonu ve birçok ilden ve ilçeden standların açıldığını, dahası standlarda olması gereken asgari kalitenin sağlandığını görmek bendenizi mutlu etti. Hemen her standın, Adana standında olduğu gibi kuru kuru tanıtım yapılmak yerine, illerin kendi lezzetlerini ve değerlerini katılımcılara deneyimleyerek tanıtması, bu tanıtımı etkili ve anlamlı kılmış.
Bu yıl düzenlenen etkinliğin, bir önceki etkinliğe göre daha organize ve nitelikli olduğu gözlemlenebilir durumda idi. Bu niteliği sağlayan nedenlerden birisi de, coğrafi işaret almış değerlerimizi, o işaretleri alan ticaret odaları, sanayi odaları, belediyeler ve kamu tüzel kişiliklerinin etkin bir katılımı olduğu söylenebilir. Tabii bu durum etkinliğe, ticari bir ağırlık değil, kültür perspektifinin hakim olmasını da sağlamış.
Bu olumlu yönde gelişme ile birlikte etkinliğin daha başarılı olması için yapılması gerekenler ve geliştirilmesi gereken yönler de var. Bendenize göre yapılması gerekenler şu şekilde…
Etkinliğe Giriş -Sembolik De Olsa- Ücretli Olmalı
Etkinliğin hem giriş bölümünde hem de fuar alanında ciddi bir insan yoğunluğu bulunuyordu. Hatta -ne yazık ki- fuar alanında ikram edilen lezzetlere karşı aceleci ve biraz da açgözlü yaklaşan birçok ziyaretçi vardı. Bu durum da biraz, verilen lezzetlere bir an önce erişme motivasyonu taşıyan, bencil bir özfaydacılık taşıyan kişilerin var olmasından kaynaklanıyordu. Bu şekilde bir yaklaşım taşıyan kitlelere coğrafi işaret almış değerlerimizi anlatmak ve tanıtmak çok da mümkün değil. Etkinlikte bir şeyler öğrenmek ve deneyimlemek istemekten ziyade, bir an önce bir şeyler kapmaya çalışan bir bakış açısına, coğrafi işaretli ürünlerimizi anlatmaya enerji harcamak gerekir mi, bu husus da tartışılır. Bu nedenle standlarda ziyaretçiler ile yetkililerin iletişim kurabilmesi, etkinliğin amacına daha çok ulaşmak için katılımcı niceliğini dengelemek ve niteliğini arttırmak için sembolik de olsa bir ücret alınması kanaatimce olmazsa olmaz.
Standlarda Tek Tipte Bilgilendirici Panolar Konulmalı
Coğrafi işaret almış değerimizi tanıtmak adına, kısa ve öz olan, değerimizi etkili bir şekilde tanıtan tek tipte bilgilendirici panolar konulması yerinde olacaktır. Böyle bir etkinliğin düzenlenmesinin temel nedeninin coğrafi işareti almış değerimizi tanıtmak olduğuna göre, bu etkili ve yerinde bir adımdır.
Etkinliğin Zirve Kısmına Katılımlar Geliştirilmesi
Zirve kısmında düzenlenecek etkinliklerin katılımcılarının niteliği ve niceliğinin daha da geliştirilmesi iyi olacaktır. Bu manada coğrafi işaretli etkinliklerin fikirsel düzeyde önde gelen etkinliği olunabilir.
Düzenlenecek Eğitimler Daha Az Kişiye Verilmeli ve Daha Nitelikli Olmalı
Zirve kapsamında verilecek eğitimlerin coğrafi işaretler konusuna daha fazla odaklanması sağlanması ve daha az kişiye daha etkileşimli eğitimler düzenlenmesi yararlı olacaktır. Eğitim konularının da daha ilgi çekici -Örneğin Ankara’nın Coğrafi İşaretli Ürünleri veya Türk Mutfağı’nda En Çok Kullanılan Coğrafi İşaretli Ürünler gibi- başlıklar altında verilmesi daha iyi olacaktır.
Etkinliğe Toplu Katılımların Düzenlenmesi Gerekli
Çeşitli yerlerden -özellikle de okullardan- gelen ziyaretçilerin hem giriş bölümüne, hem fuar alanına hem zirvenin düzenlendiği bölüme bir anda giriş yapması, hatta konferans ortasında bir anda mekanın dışına çıkılması etkinliğin verimi konusunda sorun teşkil etti. Bu nedenle toplu katılımlar konusunda organizasyon ekibinin denetimi ve yönetimi alması, etkinliğin selameti açısından yerinde olacaktır.
Sözün Özü…
2. Coğrafi İşaretler Zirvesi ve Fuarı, eksik ve kötü yönleri bulunsa da, değerlerimizin ulusallaşması sürecine katkı sağlayacak nitelikli ve düzgün etkinliklerin yapılabilir olduğunu göstermiştir. Yine bu tür etkinliklerin ticari kaygılardan ziyade, kültürel düzlemde olduğunda daha çok ilgi gördüğü ve daha olumlu dönüş aldığı görülmektedir. Bu nedenle, kültür düzleminden ayrılmadan, daha sonraki etkinliklerin çok daha başarılı yapılması ve çıtanın daha da yukarılara çıkarılması gerekmektedir. Zira bu mutfak ve kültür, daha da iyilerini, çok daha iyilerini hak ediyor…